Jicht

Jicht is een reumatische aandoening, die wordt gekenmerkt door een neerslag van uraatkristallen ter hoogte van de gewrichten, meer bepaald ter hoogte van de voet (grote teen!) en de enkel. In tegenstelling tot reuma kan jicht goed behandeld worden, waarbij de voeding een belangrijke rol speelt.

Jicht ontstaat als urinezuur zich ophoopt in het lichaam (=hyperuricemie). Urinezuur ontstaat bij afbraak van purine, dat enerzijds het eindproduct is van de afbraak van lichaamseiwitten, maar dat anderzijds via de voeding het lichaam binnenkomt. Normaal wordt urinezuur via de nieren uitgescheiden. Bij een verminderde uitscheiding en/of een verhoogde aanvoer van purines blijft teveel urinezuur in het bloed; dit teveel slaat als kristallen neer in de gewrichten en veroorzaakt ontstekingen. Dit is jicht. Jicht is een typische ziekte van mannen boven de 40 jaar. Vrouwen worden veel minder en slechts na de menopauze getroffen. Uiterst zelden kunnen ook kinderen en jonge vrouwen jicht krijgen, maar dan gaat het om aangeboren afwijkingen in de stofwisseling. Ook zwaarlijvigheid blijkt een belangrijke risicofactor te zijn. Een plotse sterke vermagering kan eveneens aanleiding geven tot het ontstaan van jicht. Factoren zoals een purinerijke voeding en de inname van bepaalde geneesmiddelen (o.a. diuretica) kunnen dit urinezuurgehalte extra verhogen. Alcohol belet de uitscheiding van urinezuur via de nieren en kan zo een jichtaanval uitlokken. Alcohol blijft dus een ernstig risico vormen voor mensen met jicht en het gebruik ervan moet bijgevolg sterk ontraden worden.

Jicht is een chronische aandoening. Men kan alleen de symptomen onderdrukken en klachten vermijden.

• Zorg voor een goed gewicht. Vermageren moet geleidelijk gebeuren en best onder strikte controle van een diëtiste. Een te streng vermageringsdieet en vastenperiodes kunnen leiden tot een verhoogde productie van urinezuur en kunnen bijgevolg een jichtaanval veroorzaken. Volg daarom een energiebeperkt dieet door minder vet en suiker te gebruiken en vooral minder alcohol te drinken.
• Drink 1,5 tot 2 liter vocht per dag (water, koffie en thee).
• Eet gezond en gevarieerd: veel groenten en fruit.
• Beperk het gebruik van vlees en vis tot 125g per dag.
• Beperk purinerijke voedingsmiddelen.(zie lijst)
• Jichtpatiënten vertonen regelmatig een stoornis van het vetmetabolisme (hoog gehalte aan cholesterol en triglyceriden). Daarom is een voeding arm aan verzadigde vetten en rijk aan onverzadigde vetten (cholesterolverlagend dieet) minstens zo belangrijk als een purinearme voeding.

Dus: een gezonde voeding met voorkeur voor vis, olijf- en zonnebloemolie (rijk aan onverzadigde vetten), veel fruit en groenten en beperking van onzichtbare vetten (koekjes, gebak,…).
Nota: Slechts 10% van de in urinezuur omgezette purines zijn afkomstig uit de voeding. Een correcte voeding is van zeer groot belang voor de jichtlijder, maar is normaal niet in staat de jichtaanvallen te voorkomen. Een dagelijks gebruik van urinezuurverlagende medicatie is noodzakelijk. Deze medicatie dient levenslang ononderbroken elke dag te worden genomen!